Je herkent het vast wel: de liefde van je leven en jij hebben er voor gekozen om niet samen verder te gaan. Het enige waar je nu nog zin in hebt is om met je oortjes in op bed te liggen. Inmiddels heb je alle break-up songs al tientallen keren gedraaid, maar blijven ze je pakken. Hoe komt dat toch? Wij spraken musicoloog Mark Reybrouck om antwoord te krijgen op onder andere deze vraag.
Liefdesverdriet
Laten we je allereerst vertellen dat je niet de enige bent. Vaak is het de artiest zelf die je voorging als het gaat om liefdesverdriet. Zij moeten natuurlijk ook hun gevoelens kwijt en hebben nou eenmaal het talent om dat te uiten in muziek. Die prachtige liedjes helpen ons dan vervolgens weer om over onze ex heen te komen en onze gevoelens kwijt te raken. Maar waarom kan iemand met liefdesverdriet wel dertig keer hetzelfde nummer luisteren, terwijl we hem in een normale stemming al na drie keer zat zouden zijn?
“Muziek is een goede manier om emoties te uiten en los te maken”, vertelt Reybrouck. “De meest logische reden is herkenning. Je kunt je volkomen herkennen in de tekst van de artiest. Ook kun je je door muziek makkelijk blootgeven aan emoties. Door dat te doen krijg je een beter gevoel.”
Dat we herkenning zoeken in muziek blijkt wel uit een onderzoek van Monuta naar uitvaartmuziek. Nederlanders draaien namelijk vaak Nederlandstalige muziek bij het afscheid van een geliefde. Onder andere Claudia de Breij, Ede Staal, Marco Borsato en Mieke Telkamp staan in de top 10 van meest gedraaide nummers op uitvaarten.
Oppepper
Alles wat we nodig hebben na verdriet is een oppepper. Is het dan eigenlijk wel zo slim om alleen maar droevige songs te gaan luisteren? “Hot topic momenteel is het onderzoek naar hoe muziek emoties losmaakt. De uitkomst van die onderzoeken is te vergelijken met een spoel waar stroom doorheen loopt en eentje zonder stroom. Het logische gevolg is dat het elkaar aansteekt, en dat is nou precies wat onze gevoelens in dit geval ook doen. Lachen is besmettelijk, verdriet ook. Door klanken te horen neem je een bepaalde emotie over.” Je kunt dus een emotie uitlokken door middel van muziek.
Dementie
Muziek brengt je ook terug naar bepaalde gebeurtenissen. “Iemand met dementie kan zich vaak nog veel herinneren als het gaat om muziek. Dat zijn bevindingen die hoopgevend zijn, omdat we dan mensen die geen toegang hebben tot het normale functioneren van hun hersenen toch toegang kunnen geven. Muziek kan een grote invloed hebben op het brein. Zolang je het brein uitdaagt, kan het sterker worden. Als je muziek oplegt die voldoende uitdaging heeft, kan dat helpen om het niveau van het brein op peil te houden.”
Depressie
Je Spotify-lijstje fungeert dus soms ook als een medicijn. Volgens Reybrouck kun je muziek zelfs inzetten om uit een depressie te komen. “In zo’n situatie moet je luisteren naar muziek die een positief effect heeft op je lichaam,” legt hij uit. “Af en toe zou dat betekenen dat je het toe moet laten om te huilen. Wanneer je die emoties toont gaat je lichaam stofjes aanmaken die je helpen om je beter te voelen.” En dat kan geen kwaad, want muziek heeft geen bijwerkingen en het komt niet van buiten het lichaam. “Je hebt controle over de dosering van de muziek die je luistert. Het is maar net waar je lichaam zich goed bij voelt.”