Als ReaZun kort geleden niet de beslissing had gemaakt om in het Nederlands te rappen, dan was de Werk Hard Speel Hard EP met Diggy Dex er waarschijnlijk niet geweest. Tien jaar nadat ze elkaar ontmoetten in het hiphopcircuit, ligt het eerste gezamenlijke wapenfeit op tafel.
Een ontmoeting in de wijlen Tivoli Oudegracht te Utrecht. Op de voorgevel staat groot ‘Kytopia’. De heren zitten in een soort van vergaderkantoor, inclusief een schoolbord dat dienst doet als agenda van ReaZun en een tafel waar genoeg plek is om vervolgstappen uit te denken na het uitbrengen van de EP. Op 13 maart komt de vijf tracks tellende cd uit.
Kytopia wordt niet voor niets geassocieerd met het Kyteman-collectief, waar ReaZun tijdenlang mee rondtoerde over de hele wereld. Toen nog als Franstalige rapper. Met het album Ik, Ben Hartman maakte hij de omslag naar het Nederlands. Een stap die schijnbaar nodig was om een samenwerking met de Nederlandstalige rapper Diggy Dex mogelijk te maken.
“Ik weet nog wel dat ik in 6VWO veel Franse rapmuziek luisterde”, vertelt Diggy Dex. “Die nam ik dan mee naar de lessen om ze te vertalen. Tijdens live-shows is het ook weleens voorgekomen dat ik een couplet in het Frans rapte. Maar als je het niet ten volle beheerst, moet je er verder ook niets mee doen. Het was een lastig verhaal geworden voor onze EP als ReaZun nu nog steeds in het Frans zou rappen.”
Toch werkt de Franse muziekcultuur als een grote inspiratiebron voor beide rappers. Waarom is hiphop in dat land nou zoveel groter? En waarom schieten Fransen in de lach als ze naar het aantal Nederlandse rappers kijken die miljonair zijn geworden met hun muziek? “De muziek is daar veel volwassener. In Nederland is er een veel duidelijker hokjesverschil”, stelt ReaZun. “Een vader heeft vroeger ook al veel naar hiphop geluisterd. Z’n zoon checkt daar nu het vervolg van. Die groep is in Nederland een stuk kleiner.”
Wat de twee rappers betreft mogen Nederlandse artiesten best iets verder kijken dan alleen Amerika of Engeland. Een Typhoon wordt als voorbeeld genoemd. “Maar bedenk je ook eens dat er in China, Rusland of waar dan ook waarschijnlijk de ene na de andere vette artiest rondloopt. Dat kan toch niet anders?” vraagt Dex zich hardop af. “En alsnog heb ik nog nooit een Chinese rap gehoord in Nederland. Eigenlijk bizar.”
“Wat je wilt is toch hiphop in Nederland op een hoger plan brengen”, stelt ReaZun. “Om dat te doen, dat zit bijvoorbeeld ook in wat Ali B doet met Op Volle Toeren. Playing naked to see. Gewoon liedjes maken met een nieuw prospective. Dat is iets wat gebeuren moet in Nederland. Vanuit die context is het bijvoorbeeld zo dat jij (wijst naar Diggy Dex) een bepaalde approach hebt en je stempel op een duidelijke manier op de muziek zet. Dat is leerzaam voor mij. Ik heb het ook weleens geprobeerd, maar niet eerder op zo’n manier bekeken.”
De Werk Hard Speel Hard EP geldt voor Diggy Dex en ReaZun als een grote uitdaging. Als rapveteranen hoeven ze weinig meer te bewijzen, maar de waardering blijft een belangrijke factor om door te gaan. Door het ouder worden komt er nu eenmaal harder werken bij kijken om in de picture te blijven.
“Ik sta altijd wel als een mongool-optimist in het leven, zo van: alles is mooi meegenomen”, lacht Diggy Dex. “Tuurlijk hoop je op een goede after-effect, dat je op Lowlands kan staan en dat iedereen ‘Yo’ roept. Maar als dat niet gebeurt, dan niet. Ik ben van plan de rest van mijn leven muziek te maken, dat is mijn doel.”
“Als ik zestig ben, ga ik in welke hoedanigheid dan ook nog steeds shit droppen. Dat is mijn doel. Dat ik op mijn fucking sterfbed lig en kan zeggen: hier, dit is mijn discografie. Dit is mijn nalatenschap van wat ik ooit heb bedacht op mijn zolderkamer.” ReaZun knikt er nog maar eens bij: “Dat is uiteindelijk de beloning voor de muziek die je maakt.”
Twee rasmuzikanten hebben elkaar gevonden voor het maken van een EP. “Of misschien kun je beter rasverhalenvertellers zeggen. Zoals de Fransen met hun chansons”, nuanceert ReaZun. Werk Hard Speel Hard is bewust of onbewust het toonbeeld van Nederlandstalige muziek met een Franse slag. Dat mag duidelijk zijn.
